Συνέντευξη με τον συγγραφέα Νίκο - Τρυπιά Αλεξάνδρου
Καλησπέρα σας κε Αλεξάνδρου,
Κατ' αρχήν να σας ευχαριστήσουμε θερμά για αυτήν την
συνέντευξη που μας παραχωρείτε, έτσι ώστε να σας γνωρίσουμε καλύτερα.
Σάς ευχαριστώ κι εγώ για την
ευκαιρία που μού δίνετε να εκφραστώ μέσα από τον έγκυρο και ποιοτικό ιστότοπό
σας.
Τι είναι εκείνο που σας ώθησε να
γράψετε το βιβλίο « Gloria»;
Από την εφηβική μου ηλικία είχα
απόλυτη ανάγκη να εκφράζω τις σκέψεις μου και τα συναισθήματά μου στο χαρτί και
μετά στην οθόνη. Επίσης απ΄αυτήν την ηλικία με συγκλόνιζε η μεγάλη αδικία που
συνιστά η διπλή καταπίεση την οποία υφίστανται και βιώνουν καθημερινά οι
γυναίκες, άλλες σε μικρότερο κι άλλες σε μεγαλύτερο βαθμό, σε μία κατ΄εξοχήν
πατριαρχική κοινωνία όπως η ελληνική, η οποία παρά τα φτιασιδώματά της δεν έχει
αποβάλει αυτό το καθοριστικό χαρακτηριστικό της. Απτή απόδειξη αποτελούν οι
συχνές ειδήσεις για ενδοοικογενειακή βία, για βάναυση κακοποίηση και βιασμούς
γυναικών, ακόμη και για γυναικοκτονίες, που αποτελούν μόνο την κορυφή του
παγόβουνου, αφού πάρα πολλές γυναίκες δυστυχώς δεν καταγγέλλουν όσα υφίστανται από
τα ελεεινά χέρια του άνδρα-αφέντη. Αυτοί οι άνδρες αποτελούν βέβαια τη
μειοψηφία του ανδρικού πληθυσμού, αλλά είναι τόσο στυγερά τα εγκλήματά τους,
που πολλές φορές μένουν ατιμώρητα, ώστε ως δικηγόρος πιστεύω ότι είναι απόλυτη
ανάγκη να αυστηροποιηθεί σημαντικά το νομικό πλαίσιο αντιμετώπισής τους. Ήθελα
λοιπόν να γράψω γι΄αυτό το τεράστιο πρόβλημα, αλλά όχι με στυλ μπροσούρας ή
“σοσιαλιστικού ρεαλισμού», εξ ου και το μυθιστόρημα “Gloria”,που σέβεται
απόλυτα την ανάγκη της αναγνώστριας και του αναγνώστη για ψυχαγωγία, μόρφωση
,διασκέδαση και μέθεξη με τις ηρωίδες και τους ήρωές τούτο βιβλίο αναφέρεται σε πολλά ακόμη
κοινωνικά προβλήματα και θέματα που απασχολούν την ελληνική αλλά και τις ξένες
κοινωνίες, ενώ η ιδέα για τον συνεκτικό ιστό μού ήρθε διαβάζοντας για το
τραγικό ναυάγιο του πλοίου “ORIA”,που είναι μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές
τραγωδίες όλων των εποχών, αφού πάνω από 4.000 Ιταλοί στρατιώτες στοιβαγμένοι
στα αμπάρια του, αιχμάλωτοι των Γερμανών, βρήκαν τραγικό θάνατο στο βυθό της
θάλασσας δίπλα στη νησίδα Πάτροκλος.
Πόσο χρόνο σας πήρε η συγγραφή
του βιβλίου σας;
Από το 2015 μέχρι και το 2020,
έξι χρόνια δηλαδή, μαζί με τις διορθώσεις και τα rewrites, στον ελεύθερο χρόνο
μου φυσικά.
Πως θα το περιγράφατε με τρεις
λέξεις;
Κοινωνικό , ιστορικό ,
πολυεπίπεδο.
Τι πιστεύετε ότι κάνει ιδιαίτερο
το βιβλίο που γράψατε; Και τι
συναισθήματα θέλετε να βιώσει ο αναγνώστης διαβάζοντας το;
Κάθε μυθιστόρημα που σέβεται τον
αναγνώστη είναι ιδιαίτερο, με την έννοια ότι το μυθιστόρημα ως είδος είναι η
ναυαρχίδα της πεζογραφίας και απαιτεί πολύ κόπο και χρόνο από τον δημιουργό του
για να είναι σωστό, εφόσον βέβαια υπάρχει και η σχετική ικανότητα. Δυστυχώς με
την υπερπαραγωγή που υπάρχει στην ελληνική αγορά , με ευθύνη μονοψήφιου αριθμού
συγκεκριμένων εκδοτικών οίκων , η ιδιότητα του σεβασμού στον αναγνώστη δεν
είναι δεδομένη για κάθε βιβλίο. Γι΄αυτό είναι σημαντικό να ενημερώνονται οι
αναγνώστες για τα χαρακτηριστικά κάθε βιβλίου από έγκυρους ιστότοπους όπως ο
δικός σας, διότι οι εφημερίδες προβάλλουν αποκλειστικά τους προαναφερθέντες
λιγοστούς εκδοτικούς οίκους. Η ιδιαιτερότητα του “Gloria” πέρα από τον
αλληγορικό χαρακτήρα του, πιστεύω ότι έγκειται στον συγκερασμό πολλών
διαφορετικών ειδών με συνεκτικό τρόπο, που είναι δύο παράλληλες ιστορίες αγάπης
στα πλαίσια ενός ιδιότυπου ερωτικού τριγώνου, με τις δύο βασικές του ηρωίδες,
την Οριάννα και την Τίλντα, να αποτελούν χάρη στη βούλησή τους για αυτοθυσία ,
τα φτερά που απογειώνουν το αεροσκάφος της πλοκής πέρα και πάνω από τα πάμπολλα
εμπόδια, όχι μόνο για την ευζωία αλλά και για την ίδια τη ζωή των ηρώων…
Όπως μού είπαν συγγενείς και φίλοι που διάβασαν το “Gloria” , ένιωσαν
συγκίνηση σε κάποια σημεία του και γέλασαν σε άλλα. Η σύζυγός μου για
παράδειγμα γέλασε δυνατά σε ένα σημείο, ενώ ήταν μέσα στον προαστιακό
πηγαίνοντας στη δουλειά της, και την έβλεπαν παράξενα οι σκυθρωποί συνεπιβάτες
της, ίσως διότι η ιδιότητα της αναγνώστριας και του αναγνώστη λογοτεχνικών
βιβλίων είναι αξιοπερίεργο στην Ελλάδα… Τα μυθιστορήματα ειδικά,ειρήσθω εν
παρόδω,έχουν την ιδιότητα να προσφέρουν νοητικά ταξίδια αλλά και ταξίδια του
θυμικού στους αναγνώστες τους, με πενιχρό αντίτιμο! Τα ίδια ένιωσα κι εγώ κατά
τη διάρκεια της συγγραφής του, προσπαθώντας να ταυτιστώ όσο γινόταν περισσότερο
με τις ηρωίδες και τους ήρωές του. Θα με χαροποιούσε ιδιαίτερα να νιώσουν τα
ίδια συναισθήματα οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες.
Ποιες αξίες θέλετε να αναδείξετε
μέσα από το βιβλίο σας;
Μεταξύ άλλων την αλληλεγγύη, τη
συντροφικότητα, την άδολη αγάπη, τη βούληση των ανδρών που εμφορούνται απ΄αυτήν
τη νοοτροπία να κάνουν πολλά πράγματα με μία γυναίκα και όχι ένα με πολλές, την
ανθρωπιά, τη χαρά για τη ζωή, την απέχθεια για τον ρατσισμό οποιασδήποτε μορφής
και για την καταπίεση ανθρώπου από άνθρωπο καθώς και (αφού βρεθεί βέβαια ο κατάλληλος
για κάθε άνθρωπο σύντροφος) την ιδεολογία και τον modus vivendi της μονογαμίας,
που ενστερνίζονται όλο και λιγότεροι άνθρωποι, ιδίως άνδρες.
Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας
δυσκολεύει τη γραφή σας;
Η εμμονή με τη (δική μου βεβαίως)
αντίληψη για απόλυτο σεβασμό στον αναγνώστη, χωρίς οποιαδήποτε καταφυγή στον
“συντομότερο δρόμο” για τη γραφή της λέξης “τέλος”, χωρίς τη χρήση οποιασδήποτε
ευκολίας στο “χτίσιμο” του μυθιστορήματος. Αυτή με οδήγησε σε πολλά rewrites ,
που επέφεραν συχνά χρονοβόρες αλλαγές στην πλοκή του μυθιστορήματος (αλλά όχι
στην κεντρική ιδέα του), στην προσπάθειά μου να ταυτιστώ όσο γίνεται
περισσότερο με τις ηρωίδες και τους ήρωες του βιβλίου, που άλλαζαν την
κατεύθυνση της “πένας” μου κατά το δοκούν, αντί να αλλάζει η “πένα” μου τις δικές
τους πράξεις και επιδιώξεις. Έδωσα αμέριστη προσοχή ακόμη και στις λεπτομέρειες
αφού το βιβλίο έχει δευτερευόντως και ιστορικό χαρακτήρα, γι΄αυτό έκανα και
πολλή έρευνα με τη βοήθεια ιστορικών βιβλίων και άρθρων σε εφημερίδες και στο διαδίκτυο,
που αναφέρω στη βιβλιογραφία στο τέλος του βιβλίου. Για παράδειγμα, σε κάποια
σημεία αναφέρω συγκεκριμένες ημέρες που αντιστοιχούν σε ημερομηνίες πριν από
75+ χρόνια. Αν και δεν υπάρχει περίπτωση ο αναγνώστης να ψάξει στα παλιά
ημερολόγια για να δει αν όντως αντιστοιχεί η ημέρα στην ημερομηνία, εγώ το έκανα.
Γι΄αυτό το “Gloria” “απαίτησε” τόσα χρόνια για να ολοκληρωθεί, αν μάλιστα
λάβουμε υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της συγγραφής του παρακολούθησα επί δύο
χρόνια ανεκτίμητα μαθήματα δημιουργικής γραφής από τον αγαπημένο μου συγγραφέα
Αλέξη Σταμάτη, για να μπορέσω να το βελτιώσω στον βαθμό που εγώ έκρινα απαραίτητο,
με βάση την προαναφερθείσα εμμονή μου.
Ποιος είναι ο αγαπημένος
χαρακτήρας του βιβλίου σας και γιατί;
Οι γυναίκες ηρωίδες, που είναι η
ατμομηχανή του τρένου της πλοκής και των συναισθημάτων που ταξιδεύουν με αυτό.
Ειδικότερα η Οριάννα και η Τίλντα, που έχουν την αλύγιστη βούληση ακόμη και για
την απόλυτη αυτοθυσία, αν αυτό επιβάλλεται για την προστασία του αγαπημένου
τους.
Αν ντύνατε μουσικά το βιβλίο σας
με ποιο μουσικό κομμάτι θα ήταν;
Είναι “ντυμένο” μουσικά, με το
βραβευμένο (με το πρώτο ex aequo βραβείο σε πανελλήνιο και παγκύπριο διαγωνισμό
της Βουλής των Ελλήνων) τραγούδι της πρωτότοκης κόρης μας Σοφίας “Οδύσσεια”,
μερικούς από τους στίχους του οποίου είχατε την καλοσύνη και την ευαισθησία να
ξεχωρίσετε για τον επίλογο της κριτικής σας. Η συνεργασία με τη Σοφία ήταν μία
από τις διαδικασίες δημιουργίας του βιβλίου που αγάπησα περισσότερο. Το
τραγούδι μπορεί να το ακούσει κανείς στον ιστότοπο της συνθέτριας www.sofiaalexandrou.com
στην ενότητα “musical Works», κάνοντας κύλιση στην (αρχικά αόρατη) δεξιά μπάρα
στο μαύρο πλαίσιο, στο κάτω μέρος της ενότητας.
Τι αγαπάτε στους ανθρώπους, και
τι δεν συγχωρείται εύκολα;
Αγαπώ την καλή ψυχή και την
ειλικρίνεια, προφανώς ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων. Δεν συγχωρείται εύκολα
κατά την άποψή μου η κακία στην ψυχή και ο κάθε μορφής φανατισμός.
Με τι ασχολείστε όταν δεν
γράφετε;
Με ανάγνωση κυρίως μυθιστορημάτων
και ποίησης, με τις ποιοτικές ταινίες (που δεν ξεχωρίζω σε “εμπορικές” και
“καλλιτεχνικές”) διότι είμαι φανατικός σινεφίλ, με το ποιοτικό θέατρο και με
τις αξιόλογες συναυλίες. Λατρεύω επίσης τη θάλασσα, τα ταξίδια και από τα σπορ
το αλεξίπτωτο πλαγιάς.
Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα
μέσα στην ημέρα που κάθεστε και γράφετε;
Οι υποχρεώσεις μου,
επαγγελματικές και οικογενειακές, δεν μού αφήνουν την πολυτέλεια για αγαπημένη ώρα.
Το “Gloria” το έγραφα όλα αυτά τα χρόνια οποιαδήποτε ώρα σε ποσοστό 95% στο
πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου μου, περιμένοντας πότε δύο και πότε τρεις ώρες τη
Σοφία να τελειώσει το μάθημα θεωρίας μουσικής που ακόμη κάνει.
Υπάρχουν συγγραφείς που θαυμάζετε
ιδιαίτερα και σας έχουν επηρεάσει;
Από τους κλασικούς πάρα πολλοί.
Από τους σύγχρονους θαυμάζω ιδιαίτερα τον Αλέξη Σταμάτη. Οι επιρροές μου είναι
οι γενικές ενός ανθρώπου που αγαπά πολύ τη λογοτεχνία αλλά δεν μπορώ να πω ότι
κάποιος συγγραφέας έχει επηρεάσει τον τρόπο γραφής μου, εκτός από τον Αλέξη Σταμάτη,
όχι χάρη στα σπουδαία βιβλία του αλλά χάρη στα πολύτιμα μαθήματά του.
Ποιο είναι το μότο της ζωής σας;
Η συντροφικότητα και η αγάπη για
την οικογένειά μου.
Έχετε ήδη κάποιο επόμενο βιβλίο
στο μυαλό σας;
Ναι, έχω καταλήξει στην κεντρική
ιδέα για το επόμενο και ελπίζω να το γράψω σε συντομότερο χρόνο από αυτόν που
χρειάστηκε για το “Gloria”, με όρο sine qua non την απόλυτη αποφυγή του
“συντομότερου δρόμου” για την ολοκλήρωση.
Τα social media, πιστεύεται ότι
έχουν βλάψει ή ωφελήσει τον χώρο του βιβλίου;
Γενικότερα τα social media και
ειδικά το facebook, μαζί με την τηλεόραση που προβάλλει λαϊκίστικα προγράμματα
σε συντριπτικά μεγάλο ποσοστό, νομίζω ότι είναι η αιχμή του δόρατος της
νοητικής χαύνωσης. Βεβαίως υπάρχουν πάντα εξαιρέσεις, όπως ορισμένες αναρτήσεις
στο twitter που ωφελούν το βιβλίο, αλλά αυτές είναι οάσεις στην έρημο… Γιατί να
προσπαθήσει κάποιος να διασχίσει την έρημο όταν βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα που
βρέχει ολόγυρα την κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού, την Ελλάδα μας;
Κάθε μέρα βλέπουμε να εκδίδονται
καινούργια βιβλία και συνεχώς μας συστήνονται καινούργιοι συγγραφείς. Ποιο
νομίζετε ότι είναι αυτό που πρέπει να διαθέτει ένας πρωτοεμφανιζόμενος
συγγραφέας για να μας αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις ;
Οποιοσδήποτε συγγραφέας και
ειδικά ο πρωτοεμφανιζόμενος πρέπει πρώτα απ΄όλα να σέβεται την αναγνώστρια και
τον αναγνώστη, δηλαδή το βιβλίο του να μην είναι “χτισμένο” με “υλικά” ευκολίας,
να μην πορεύεται ποτέ ο συγγραφέας σε δρόμους και ατραπούς που υπόσχονται
συντόμευση της διαδικασίας, με άλλα λόγια το όχημα της μυθοπλασίας, αν μιλάμε
για μυθιστόρημα, να κινείται στους γραφικούς φιδίσιους δρόμους που προσφέρουν
θέα σε βουνά και δάση, σε θάλασσες, λίμνες και ποτάμια και όχι σε
αυτοκινητόδρομους. Είναι βέβαια πιο επικίνδυνοι αυτοί οι δρόμοι για τον συγγραφέα,
αλλά πρέπει να τους επιλέγει πάντοτε αν θέλει το δημιούργημά του να είναι
κατάθεση ψυχής. Εκτός από τα ως άνω, ο σωστός συγγραφέας και ειδικά ο
πρωτοεμφανιζόμενος, που έχει να παλέψει με πολύ περισσότερους “δαίμονες” σε
σχέση με τους καθιερωμένους συγγραφείς, πρέπει να διαθέτει πέντε ιδιότητες:
απεριόριστη φαντασία, σημαντικές εμπειρίες από τη ζωή, πραγματική ενσυναίσθηση,
απόλυτη ειλικρίνεια και εμπαθητική κατανόηση.
Πείτε μας τι διαβάζετε αυτό τον
καιρό και αν υπάρχουν αγαπημένα βιβλία στη βιβλιοθήκη σας;
Αυτόν τον καιρό τελειώνω την
ανάγνωση ενός best seller,αν και αυτομάτως ο όρος με κάνει επιφυλακτικό, διότι
αθρόες πωλήσεις και υψηλή ποιότητα συνήθως δεν συμβαδίζουν: πρόκειται για “Το
δέμα” του Sebastian Fitzek και το επέλεξα για να ξεκουραστώ από τη διαδικασία
έκδοσης του “Gloria”, που μαζί με την επιμέλεια και τις άλλες εργασίες τελείωσε
λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 2021, διότι συνήθως δεν επιλέγω αστυνομικά,
αλλά κοινωνικά μυθιστορήματα. Αυτό πάντως είναι αρκετά καλό και το μεγαλύτερο
μέρος του το διάβασα μέσα σε 45 ώρες, όσο διήρκεσε ο χρονικός θύλακας της
προϊστορίας στην οποία μάς καταδίκασε οικογενειακώς η απίστευτης
αποτελεσματικότητας εταιρεία ΔΕΔΔΗΕ,αφού το διαμέρισμά μας ήταν από τα “τυχερά”
που δεν είχε ρεύμα μετά από τον χιονιά…Ουδέν κακόν αμιγές καλού όμως, αφού
παίξαμε οικογενειακώς πολλές φορές, υπό το ημίφως δύο κεριών, τις 20 ερωτήσεις
(για πρόσωπα) και τις 15 ερωτήσεις (για πόλεις του κόσμου)! Πάντως δεν μπορούσα
να φανταστώ ότι ένας φακός θα μπορούσε να γίνει ο δεύτερος καλύτερος φίλος μου
, μετά από την πρώτη θέση που πάντα βεβαίως κατέχει ένα αξιόλογο βιβλίο… Τα
αγαπημένα βιβλία στη βιβλιοθήκη μου είναι πολλά, αλλά θα σάς αναφέρω τα 10
πρώτα στις προτιμήσεις μου, που είναι τα εξής:
1. Το κοινωνιολογικό “Η διπλή καταπίεση της γυναίκας” του Claude Alzon
που έχει εξαντληθεί προ πολλού και το διάβασα στη μετεφηβική μου ηλικία, ενώ
όταν προσπαθούσα να συζητήσω τις ιδέες του με συμφοιτήτριές μου στο τμήμα
Πολιτικών Επιστημών και μετά στη Νομική, συνήθως με κοιτούσαν σαν να είμαι UFO…
2. Η εξαιρετική “Επισκόπηση της Νεοελληνικής Ιστορίας” του Ν.Σβορώνου, που ήταν
ένα από τα βιβλία μου που χρησιμοποίησα για την έρευνα στο “Gloria”. 3.”Το
κιβώτιο”, ένα από τα κορυφαία μυθιστορήματα που έχω διαβάσει, του Άρη
Αλεξάνδρου. 4.Τα ”Αθώα πλάσματα”, του Αλέξη Σταμάτη. Ένα coup de force του
κορυφαίου συγγραφέα, αλλά αποκλειστικά, το τονίζω αυτό, με τη θετική έννοια της
φράσης. 5.To κλασικό “Ο φύλακας στη σίκαλη” του Τζερόμ Ντέιβιντ Σάλιντζερ. 6.
“Το μυθιστόρημα των τεσσάρων», εκδόσεις Εστία. Ένα συγκλονιστικό απόσπασμά του
χρησιμοποίησα στο “Gloria”. 7.
Το κλασικό “How to read a film”, του James Monaco. Επιβεβλημένο
ανάγνωσμα για κάθε σινεφίλ. 8. “Νέα από πουθενά” του Ουίλιαμ Μόρις, το οποίο
μετέφρασα όταν ήμουν φοιτητής. 9.”Στο δρόμο», του Jack Kerouac. 10.Η “Νίκη” του
Χρήστου Χωμενίδη.
Πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με
το γράψιμο και ποιος είναι ο λόγος που σας παρότρυνε;
Ξεκίνησα να γράφω από τη σχολική
μου ηλικία. Η πρώτη μου δημοσίευση ήταν ένα διήγημα στο σχολικό περιοδικό του
Κολλεγίου Αθηνών. Θυμάμαι ακόμη το περίλυπο ύφος του κορυφαίου δημοσιογράφου
Αλέξη Παπαχελά που τότε ήταν αρχισυντάκτης του περιοδικού, όταν μού ανακοίνωσε
ότι το διήγημά μου δημοσιεύθηκε με λογοκρισία μίας πρότασης, που επιβλήθηκε εκ
των άνω, χωρίς να περιέχει ύβρεις αλλά πολιτική θέση σχετικά με κοινωνικό
ζήτημα (των συντάξεων συγκεκριμένα). Εγώ όμως δεν ανέχθηκα ποτέ μου λογοκρισία
και ζήτησα από όλους τους συμμαθητές μου τα περιοδικά τους, όπου προσέθεσα
χειρόγραφα τη φράση που είχε λογοκριθεί… Ο λόγος που με παρότρυνε ήταν η αδήριτη
ανάγκη να εξωτερικεύσω τις σκέψεις μου. Ίσως έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι
ήμουν μοναχοπαίδι, επειδή η μεγαλύτερη αδελφή μου πέθανε εξαιτίας εισρόφησης
μηκωνίου από ιατρικό λάθος που θάφτηκε μαζί της, σε ηλικία 14 ωρών, ενώ ήταν
υγιέστατη.
Ποια είναι τα δικά σας όνειρα για
το μέλλον, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο;
Επειδή σε μερικά χρόνια θα
συνταξιοδοτηθώ, πρώτα ο Θεός, ευελπιστώ να αφιερωθώ στη συγγραφή ως
αποκλειστική “επαγγελματική” απασχόληση, αν και οι επαγγελματίες συγγραφείς
στην Ελλάδα είναι ελάχιστοι…
Σας ευχαριστούμε θερμά για αυτή
την όμορφη κουβεντούλα. Ευχόμαστε από
καρδιάς καλοτάξιδο το βιβλίο σας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου