Συνέντευξη με την συγγραφέα Άννη Παπαθεοδώρου

 

Καλησπέρα σας κα Παπαθεοδώρου.

Ευχαριστούμε πολύ για αυτήν την συνέντευξη που μας παραχωρείτε, ώστε να σας γνωρίσουμε καλύτερα.

Πριν λίγους μήνες κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο από την Άνεμος Εκδοτική, με τίτλο: «Όπου και να ’σαι θα σε βρω!». Με τι πραγματεύεται το  βιβλίο σας ;

Το βιβλίο πραγματεύεται το μέλλον. Η ιστορία εξελίσσεται στο μέλλον. Σε ένα όχι τόσο μακρινό μέλλον που τις βάσεις του έχει σ΄ αυτό που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια, που έχει καθοριστεί από την επιδημία και κυρίως τον φόβο. Έτσι, σ΄ αυτό το πλαίσιο, στο βιβλίο μου, έχει κτιστεί μια Νέα Κοινωνία που διέπεται από άλλες από τις σημερινές αρχές. Στο βιβλίο αυτό, προσπαθώ να διερευνήσω πως θα ήταν η ζωή των ανθρώπων σε μια διαρκή απομόνωση μεταξύ τους, πως θα ήταν αν δεν υπήρχαν σχέσεις φιλίας, αγάπης και έρωτα, πως θα ήταν αν η οικογένεια δεν υπήρχε πια και αν  οι ζωές ήταν προκαθορισμένες και προγραμματισμένες.

Πόσο χρόνο σας πήρε για να ολοκληρωθεί;

Το βιβλίο ξεκίνησε να γράφεται στην καραντίνα, που άλλωστε ήταν και η αρχική έμπνευση γι’ αυτό. Το σταμάτησα όμως για λίγο, μέχρι την έκδοση του τρίτου μου βιβλίου που ήταν έτοιμο και το συνέχισα μετά. Συνολικά, παρά τις μεγάλες διακοπές στην συγγραφή του, νομίζω πως έκανε να ολοκληρωθεί  περίπου έναν χρόνο. 

Μετά την τριλογία της Ευτοπίας, ποια η ανάγκη σας να γράψετε και το «Όπου και να ’σαι θα σε βρω!»;

Από σύμπτωση ίσως, σήμερα μόλις, μιλούσα με μία φίλη, η οποία μου είπε πως όπως και στην Ευτοπία, έτσι και στο «Όπου και να΄σαι θα σε βρω» φαίνεται καθαρά η αγωνία μου για το μέλλον. Ομολογώ πως δεν είχα σκεφτεί μέχρι σήμερα τι ήταν αυτό που με ωθούσε στις δυστοπικές ιστορίες. Σήμερα νομίζω πως ξεκαθάρισε μέσα μου η απάντηση. Είναι η αγωνία μου για το μέλλον αυτό που με ωθεί και δυστυχώς η πραγματικότητα, αυτήν την αγωνία, την αυξάνει καθημερινά.

Πιστεύετε πως όπως είναι η κατάσταση αυτή την στιγμή στον πλανήτη, οδηγούμαστε σε μια εποχή που θα είναι όλα τόσο προγραμματισμένα;

Δυστυχώς νομίζω πως έχει χαθεί ο καιρός του αυθορμητισμού, των αυθόρμητων αντιδράσεων και εκδηλώσεων. Αυτό που επικρατεί είναι ο προγραμματισμός. Και δεν μιλάω για τον προγραμματισμό που ο καθένας από μας έχει το δικαίωμα για τον εαυτό του. Μιλάω για ετεροκαθορισμένο προγραμματισμό, αυτόν δηλαδή που μας επιβάλλεται από εξωτερικούς παράγοντες.

Στο βιβλίο σας, μια Νέα Κοινωνία έχει δημιουργηθεί, με Πόλεις -Κράτη και διαχωρισμό των πολιτών. Πόσο μακριά πιστεύετε ότι είμαστε από ένα τέτοιο σενάριο;

Ζούμε στην εποχή που ακόμα και το Έθνος – Κράτος τείνει να καταργηθεί και βαδίζουμε προς μία παγκόσμια κοινότητα. Επομένως μάλλον πρόκειται για ένα σενάριο μακρινό. Όμως ο διαχωρισμός των πολιτών ήδη υφίσταται και αφορά πολλούς τομείς.

Υπό τον ίσκιο της «Μεγάλης Αρρώστιας» δημιουργήθηκε αυτός ο κόσμος μέσα από τις σελίδες του βιβλίου σας. Βλέπετε ομοιότητες με την σημερινή μας ζωή;

Η έμπνευση ήταν από την σημερινή μας ζωή. Η απομόνωση που ζήσαμε, η απομάκρυνση από τους φίλους μας και ακόμα και από την οικογένειά μας ήταν για μένα, αλλά και για όλους, συγκλονιστική. Ο φόβος που γέμισε τις καρδιές μας και έκανε ακόμα και γονείς να αποφεύγουν τα παιδιά τους και φίλους να αλλάζουν πεζοδρόμιο προκειμένου να μην έρθουν κοντά με τον άλλον, ήταν πραγματικά το έναυσμα για αυτό το βιβλίο.

Αθηνά, Ήβη, Πάρης, Μυρτώ. Ήρωες της διπλανής πόρτας που ζουν μια «προγραμματισμένη» καθημερινότητα. Ποιες ομοιότητες έχουν με τον σημερινό άνθρωπο;

Οι ήρωες του βιβλίου είναι απλοί και συνηθισμένοι άνθρωποι. Αυτό που τους κάνει διαφορετικούς δεν είναι ο εαυτός τους, αλλά το περιβάλλον στο οποίο έχουν ζήσει και έχουν γαλουχηθεί. Οι ζωές τους είναι καθόλα ελεγχόμενες, προγραμματισμένες και προκαθορισμένες. Όταν μπαίνει στη ζωή τους το συναίσθημα, αυτοί μεταβάλλονται και αρχίζουν να αμφιβάλλουν και να αμφισβητούν. Νομίζω πως η αμφισβήτηση και η αμφιβολία είναι το κοινό τους (ή η διαφορά τους) με τους σημερινούς ανθρώπους.

Ο τίτλος του βιβλίου σας «Όπου και να ’σαι θα σε βρω», για μένα διαβάζοντας το, ήταν μια υπόσχεση για τον αγώνα που θα δοθεί. Ο τίτλος για εσάς είναι συμβολικός;

Ο τίτλος προέκυψε από μόνος του, αφού είναι μια συχνή αναφορά στο βιβλίο. Όμως τελικά, καταλαβαίνω πως αυτή η συχνή αναφορά δεν ήταν τυχαία. Και είναι πράγματι συμβολικός ο τίτλος, είναι πράγματι μια υπόσχεση που αναδύει παράλληλα μια σιγουριά. Επιπλέον, θα μπορούσε ο καθένας να προσθέσει ό,τι του ταιριάζει περισσότερο στο τέλος. «Όπου και να ’σαι θα σε βρω… ευτυχία, αγάπη, ελευθερία, αλήθεια…»

 Τι θα συμβουλεύατε τον αναγνώστη που πρόκειται να το διαβάσει;

Αυτό που θα συμβούλευα για οποιοδήποτε βιβλίο: Να έχει ανοιχτό μυαλό και καλή διάθεση.

Τι σημαίνει η συγγραφή για σας και ποια είναι η πηγή της έμπνευσης σας;

Η συγγραφή για μένα είναι ένας τρόπος εκτόνωσης αλλά και επικοινωνίας. Είναι ο τρόπος μου να μοιράζομαι τις σκέψεις μου, τους φόβους μου, τις αγωνίες μου, αλλά και τις ιδέες μου και τις απόψεις μου. Καθώς η έμπνευσή μου, συνήθως, προέρχεται από την καθημερινότητα και αυτά που ζούμε, είναι ο τρόπος να επιλέγω εγώ λύσεις στα προβλήματα και να οδηγώ το μέλλον σε μια πιο ευοίωνη κατεύθυνση από αυτήν που βλέπω. 

Ποιες αξίες θέλετε να αναδείξετε μέσα από τα βιβλίο σας;

Θα προτιμούσα να μην απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση. Είναι πάντα θαυμαστό να σου λέει ο αναγνώστης εκείνο που αυτός εισέπραξε. Μερικές φορές σου λένε πράγματα που ούτε καν τα είχες σκεφτεί. Ο καθένας, ανάλογα με τις προσλαμβάνουσες του, βγάζει τα δικά του συμπεράσματα. Παρόλα αυτά, θα σας πω, πως ένα πολύ σημαντικό πράγμα που θέλω συνήθως να πω, είναι πως δεν είμαστε έρμαια των καιρών και των αποφάσεων άλλων. Είμαστε υπεύθυνοι για τη ζωή μας και το μέλλον μας μπορούμε να το χτίσουμε και να το διαμορφώσουμε μόνοι μας. Όχι απόλυτα φυσικά. Μπορούμε όμως και πρέπει να παλέψουμε γι’ αυτό.

Ποιος από τους ήρωες του βιβλίου σας, έχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά σας;

Είναι όλοι τους παιδιά μου επομένως δεν μπορώ να τους διαχωρίσω. Ακόμα και τους όχι τόσο καλούς, αυτούς που εμφανίζονται ως προβληματικοί, τους αγαπώ. Ίσως και ακόμα πιο πολύ, γιατί αυτοί έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από αγάπη.

Με ποιο χρώμα και ποιο  τραγούδι θα επιλέγατε να «ντύσετε» το βιβλίο σας;

Το πρώτο μέρος του βιβλίου θα ήταν μάλλον γκρι και μουντό. Στο τέλος του θα γινόταν πολύχρωμο και φωτεινό. Το τραγούδι που θα το έντυνα θα ήταν μάλλον το «The sound of silence» των Simon and Garfunkel ή το «Hey you» των Pink Floyd.

Οι ιστορίες σας περιέχουν βιωματικές εμπειρίες δικές σας ή ανθρώπων που πέρασαν από την ζωή σας; Ή είναι καθαρά έρευνα και μυθοπλασία;

Όλες οι ιστορίες είναι καθαρά μυθοπλασία. Ωστόσο, όλα τα βιβλία, έχουν κάτι βιωματικό, είτε αυτό αφορά τους χαρακτήρες των ηρώων, είτε τον τρόπο που αντιμετωπίζουν καταστάσεις. Αυτό αφορά την τριλογία της «Ευτοπίας» και το «Όπου και να ’σαι θα σε βρω!» Το προηγούμενο «Οι τρεις τους» είναι σαφώς πιο βιωματικό, αφού η εποχή που πραγματεύεται είναι η εποχή που μεγάλωσα και γι’ αυτόν τον λόγο άλλωστε γράφτηκε, για να περιγράψω αυτήν την εποχή.

Από την Άνεμος Εκδοτική, κυκλοφορούν τα βιβλία σας : Η τριλογία της Ευτοπίας και «Οι τρεις τους». Πέστε μας λίγα λόγια και για αυτά τα έργα σας.

Η «Ευτοπία» γράφτηκε με αφορμή την κρίση και είναι το μέλλον που φαντάστηκα ως συνέπεια αυτής.

«Οι τρεις τους» είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στην εποχή από το ΄60 μέχρι σήμερα και στόχο είχε να αναδείξει τις μεταβολές που έζησε αυτή η γενιά -η δική μου- και τις αλλαγές που έχουν συμβεί σε όλα τα επίπεδα από τότε.

Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας δυσκολεύει τη γραφή σας;

Νομίζω πως αυτό που με δυσκολεύει περισσότερο είναι πως είμαι πολύ αναλυτική και θέλω να εξηγώ τα πάντα, όπως και το ότι θέλω όσα αναφέρω να είναι πραγματικά και τεκμηριωμένα. Έτσι, πρέπει όλα να τα ελέγχω πολλές φορές για να σιγουρευτώ ότι δεν έχω κάνει κάπου λάθος.

Υπάρχει κάποιο άτομο που διαβάζει πρώτο αυτά που έχετε γράψει;

Ο εκδότης μου.

Τι αγαπάτε στους ανθρώπους, και τι δεν συγχωρείται εύκολα;

Παλαιότερα αγαπούσα την ειλικρίνεια. Τώρα νομίζω πως αγαπώ πιο πολύ την γενναιότητα και την ανυποχώρητη πίστη στα ιδανικά. Αυτό νομίζω πως περικλείει και την ειλικρίνεια και την τιμιότητα και την ηθική και πολλές άλλες αξίες.

Δεν μπορώ να συγχωρήσω την αγνωμοσύνη.

Ποιο είναι το μότο της ζωής σας;

Η φράση του Καμύ «Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.»

Πιστεύετε ότι τα social media έχουν βλάψει ή ωφελήσει τον χώρο του βιβλίου;

Όπως καθετί και τα social media έχουν τα καλά τους και τα κακά τους. Ένα καλό είναι πως κάνουν την επικοινωνία πιο εύκολη. Σε ό,τι αφορά το βιβλίο, αυτό βοηθάει στο να γίνονται περισσότερα βιβλία γνωστά. Από την άλλη, απομακρύνει τους ανθρώπους μεταξύ τους και φοβάμαι πως προωθεί περισσότερο την εικόνα και όχι το κείμενο. Έτσι, πολλοί άνθρωποι συνηθίζουν και αρκούνται σε φωτογραφίες και οπτικά ερεθίσματα και δυσκολεύονται να διαβάσουν ένα κείμενο και επομένως και ένα βιβλίο. Αυτό έχει σαν συνέπεια να παίρνουν τις εικόνες έτοιμες και να αφήνουν ελάχιστο χώρο στην φαντασία και τη δημιουργική σκέψη, που καλλιεργούνται με το διάβασμα. 

Αφού σας  ευχαριστήσω και σας ευχηθώ καλοτάξιδο το βιβλίο σας, θα σας ζητήσω να βάλετε τον επίλογο της συνέντευξης με μια δική σας φράση.

Εγώ σας ευχαριστώ για την όμορφη αυτή συνέντευξη, για την ποικιλία και την ευρύτητα των  ερωτήσεων.

Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να κλείσουμε, ο πιο αισιόδοξος είναι αυτό που είπα πιο πάνω: «Όπου και να ’σαι, θα σε βρω… αλήθεια, αγάπη, ελευθερία, ευτυχία…»

ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ Χ.